متن آیه آخر سوره کهف | آیه ۱۱۰ سوره کهف
قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَىٰ إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا
ترتیل سوره کف آیه آخر
ترجمه آیه آخر سوره کهف
ترجمه فولادوند:
بگو: «من هم مِثل شما بشرى هستم و[لى] به من وحى مى‌شود كه خداى شما خدایى یگانه است. پس هر كس به لقاى پروردگار خود‌امید دارد باید به كار شایسته بپردازد، و هیچ كس را در پرستش پروردگارش شریك نسازد.»
ترجمه مکارم شیرازی:
بگو: «من فقط بشری هستم مثل شما؛ (امتیازم این است که) به من وحی می‌شود که تنها معبودتان معبود یگانه است؛ پس هر که به لقای پروردگارش‌امید دارد، باید کاری شایسته انجام دهد، و هیچ کس را در عبادت پروردگارش شریک نکند!
ترجمه الهی قمشه‌ای:
بگو: جز این نیست که من مانند شما بشری هستم (دعوی احاطه به جهان‌های نامتناهی و کلیه کلمات الهی نکنم، تنها فرق من با شما این است) که به من وحی می‌رسد که خدای شما خدای یکتاست، پس هر کس به لقای (رحمت) پروردگارش‌امیدوار است باید نیکوکار شود و هرگز در پرستش خدایش احدی را با او شریک نگرداند.
تفسیر آیه آخر سوره کهف
تفسیر نور حجت الاسلام قرائتی:
قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صالِحاً وَ لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً «۱۱۰»
بگو: همانا من بشرى همچون شمايم (جز اينكه) به من وحى مى‌شود كه خداى شما خداى يگانه است. پس هر كه به ديدار پروردگارش (در قيامت و به دريافت الطاف او) اميد و ايمان دارد، كارى شايسته انجام دهد. و هيچ كس را در عبادت پروردگارش شريك نسازد.
نکته‌های آیه آخر سوره کهف
در اين آيه هم توحيد، «إِلهٌ واحِدٌ» هم نبوّت، «يُوحى إِلَيَّ» و هم معاد، «لِقاءَ رَبِّهِ» هم اميد به رحمت الهى، «يَرْجُوا» هم تلاش در رسيدن به آن، «فَلْيَعْمَلْ» و هم اخلاص در عمل «لا يُشْرِكْ» آمده است. از اين جهت پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: اگر تنها آيه‌ى آخر سوره‌ى كهف بر امّت من نازل مى‌شد، براى آنان كافى بود. «تفسير درّالمنثور.»
در روايات بسيارى در ذيل اين آيه، از اهميّت اخلاص و خطر ريا و شرك خفىّ، سخن به ميان آمده است.
امام رضا عليه السلام مأمون را در حال وضو گرفتن ديد كه غلامش روى دست او آب مى‌ريزد، امام با تلاوت جمله‌ى «وَ لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» به او فهماند كه در وضو و كارهاى عبادى، كمك گرفتن شرك، و موجب بطلان عمل است. « تفسير نورالثقلين.»
در حديث آمده است: هر كس هنگام خوابيدن اين آيه را بخواند، هر ساعتى كه بخواهد از خواب بيدار مى‌شود. «تفسير نورالثقلين.»
پیام‌های آیه آخر سوره کهف
۱- نبايد خود را بيش از آنچه هستيم معرّفى كنيم، پيامبران خود را بشر مى‌دانستند. «أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ»
۲- شرط نبوّت، انسان بودن است تا پيامبر در عمل نيز الگوى ديگر انسان‌ها باشد. «أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ»
۳- رهبران الهى بايد جلو غُلوّ و مبالغه‌ها را بگيرند. «أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ»
۴- براى كار خدايى كردن، حتّى اميد به پاداش الهى كافى است گرچه يقين نباشد. فَمَنْ كانَ يَرْجُوا … فَلْيَعْمَلْ
۵- اميد در انسان بايد به صورت يك حالت دائمى و پيوسته باشد، نه لحظه‌اى. «فَمَنْ كانَ يَرْجُوا»
۶- اميد بدون عمل، كارساز نيست. «يَرْجُوا فَلْيَعْمَلْ»
۷- مرگ براى همه حتمى است، امّا ارزشمندتر آن است كه انسان آرزوى ملاقات با خدا را داشته باشد. «يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ»
۸- شرك، به هر نحوى باشد ممنوع است. «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً»
۹- ارزش كارها در سه جهت است: اصل كار، انجام دهنده‌ى كار ونيّت و هدف آن. در اين آيه هر سه جهت آمده است. «فَمَنْ كانَ يَرْجُوا…، عَمَلًا صالِحاً، وَ لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ»
۱۰- اين آيه، هم توحيد در الوهيّت را بيان مى‌كند، «إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ» هم توحيد در ربوبيّت و عبادت را. «لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً»
خواص قرائت آیه آخر سوره کهف – بیدار شدن برای نماز صبح
الصّادق ( مَا مِنْ عَبْدٍ یَقْرَأُ آخِرَ الْکَهْفِ قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ حِینَ یَنَامُ إِلَّا اسْتَیْقَظَ فِی السَّاعَهًِْ الَّتِی یُرِیدُ.
امام صادق (علیه السلام)- هرکه وقت خواب، آیه‌ی آخر سوره‌ی کهف: قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ را بخواند هر ساعت خواهد بیدار شود درباره‌ی آنچه برای بیدارشدن به هر نماز است.